24bet Sông Sê San và những ký ức của người dân làng chài
Đăng ngày:
Online Games 24bet
So với thời điểm cách đây 6 năm khi tôi lần đầu tiên đặt chân tới, giờ đây, làng chài Sê San (thôn 7, xã Ia Tơi, huyện Ia H’Drai, tỉnh Kon Tum) đã “lột xác” ngoạn mục, trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn. 29 hộ dân bám trụ trên lòng hồ thuỷ điện Sê San đã vẽ lên một mảng màu khác hoàn toàn so với thời điểm cách đây gần 15 năm. Như một giấc mơ có thật, tại vùng đất ngụ cư này, nhiều hộ dân đã vươn lên đổi đời nhờ làm kinh tế giỏi. Những ngày đầu tháng 3, Tây Nguyên bắt đầu bước vào mùa nắng gay gắt. Vượt hàng trăm cây số, chúng tôi đến với huyện Ia H’Drai để thăm lại làng chài trên lòng Sê San 4. Được sự chỉ dẫn của cán bộ xã Ia Tơi, chúng tôi lên cano và di chuyển ra lòng hồ thuỷ điện. Chiếc cano lao vun vút trên lòng hồ. Khoảng hơn 10 phút sau, làng chài bắt đầu hiện lên trước mắt với một vẻ đẹp đầy mê hoặc. Tên nền xanh biếc như ngọc của mặt nước, những căn nhà bè đơn sơ rõ dần. Đang phơi mẻ cá cơm để mấy hôm nữa kịp giao cho đơn đặt hàng 50kg, thấy khách ghé thăm, ông Nguyễn Văn Triều nhanh nhảu mời chúng tôi vào. Người đàn ông 51 tuổi, quê An Giang này là một trong những nhân khẩu đầu tiên của làng toàn dân ngụ cư Sê San 4. Ông Nguyễn Văn Triều là một trong những nhân khẩu đầu tiên của cái làng toàn dân ngụ cư Sê San 4. Ảnh: Hiền Mai Nhắc nhớ về ngày xưa cũ, ông Triều nói, đó là những ngày khó mà quên được rồi thở dài, đánh ánh mắt nhìn xa xăm. Ông Triều kể rằng, khi còn ở An Giang, hoàn cảnh gia đình ông vô cùng khó khăn. Với hy vọng tới vùng đất mới sẽ đổi vận, tháng 4/2010, ông dặn vợ ở nhà chăm sóc con nhỏ rồi khăn gói lên mảnh đất Tây Nguyên kiếm kế sinh nhai. Thời gian đầu, ông tha phương xứ người, có gì ăn đó, chịu cảnh khốn khổ cùng tận. Sau đó, được lời chỉ dẫn của người quen, ông tìm lên sông Sê San để hành nghề đánh bắt. Thời điểm đó, ông ăn, ngủ và sinh sống trên một chiếc bè vỏn vẹn gần 3m2 được phủ phía trên bởi tấm bạt rách lỗ chỗ. Cứ thế ngày này qua tháng nọ, hết đánh bắt bên phía bờ Campuchia rồi lại ngược sang lòng hồ thủy điện với hy vọng trúng đậm mẻ cá to.“Nhìn thì thấy sóng yên bể lặng đấy nhưng đã là cái nghề dựa vào tự nhiên, tránh sao khỏi những tai ương, cơ cực. Khổ nhất là vào mùa mưa bão thất thường. Chúng tôi từ già tới bé, cứ thế mà vật lộn với mẹ thiên nhiên chỉ để mong giữ lại được cái thuyền, thứ tài sản quý giá nhất của gia đình” Nhưng đó không phải là thứ duy nhất họ phải đối mặt, ông Triều nói, thời điểm đó, tiếng cano của cán bộ đi tuần là âm thanh gây ám ảnh nhất đối với họ. Nhiều năm liền sống trong cảnh chui lủi, trốn tránh chính quyền, cũng kha khá người hành nghề đánh bắt trên dòng Sê San này bỏ cuộc và ông Triều cũng đã từng có suy nghĩ như thế. Đã có lúc, ông tưởng chừng mình đã kiệt sức. Song, nghĩ tới cảnh vợ con ở quê mỗi ngày đang phải chịu cảnh cơ cực, nên ông Triều đã vực dậy và tiếp tục phận đời lênh đênh. Chị Hà Thị Diễm Bé đang phơi mẻ cá cơm vừa kéo lưới đêm hôm trước. Ảnh: Hiền Mai Góp vào câu chuyện mưu sinh trên lòng hồ thủy điện với chúng tôi còn có chị Hà Thị Diễm Bé . Năm 2010, chị cùng gia đình mang theo hành lý là vài bộ quần áo lên huyện biên giới Ia H’Drai sinh sống. Chị Bé cho biết, thời điểm năm 2010-2011, nơi này khá hoang vu, khu vực xung quanh không có một ai sinh sống. Lên đây ở nhưng không đăng kí tạm trú tạm vắng nên cả nhà chị cứ ngày qua ngày chạy đi chạy lại trên địa phận hai tỉnh Gia Lai - Kon Tum.“Ngày thường thì khổ không nói làm gì, đến Tết lại càng buồn hơn. Thời điểm đó, chúng tôi ăn Tết không có bánh chưng mà thay vào đó là cá, tôm, những gì sau một ngày thả lưới bắt được. Chưa kể, thấy con cái mình Tết không có quần áo mới như trẻ em đồng bằng, phận làm cha mẹ như chúng tôi thương lắm” Đến năm 2014, khi xã Ia Tơi vừa thành lập, cán bộ xã họp với đồn biên phòng Sa Thầy để tuyên truyền người dân về ở cùng một khu và sau hơn một năm vận động, người dân đã tụ họp tại một chỗ và tạo thành làng chài Sê San 4. Giấc mơ lên bờ thành hiện thực Sau những khó khăn và vất vả, thứ mà 29 hộ dân nơi đây mong muốn nhất vẫn là có một mảnh đất "cắm dùi". Họ mong mỏi có một căn nhà cố định sinh sống, để thoát cảnh tháo chạy, tránh trú mỗi khi bão về và không còn sống đời phiêu bạt. Hiểu được nỗi vất vả của người dân, chính quyền địa phương đã huy động mọi sự giúp đỡ để hỗ trợ 29 hộ dân xây nhà trên bờ. Những căn nhà có sổ đỏ, được xây kiên cố bên lòng hồ đã tạo nên một xóm chài trù phú, cuộc sống của cả trăm con người nơi đây cũng từng bước đổi thay. Nhớ về ngày biết tin được cấp sổ hồng, ông Đặng Văn Đầy rơm rớm nước mắt, kể lại: “Từ An Giang lên đây từ 14 năm trước, cứ nghĩ chỉ sống trên sông, ai ngờ được địa phương cấp đất để xây nhà. Lúc nghe chính quyền cho lên bờ ở, dân chúng tôi mừng phát khóc. Cuối cùng thì chúng tôi cũng đã có chỗ ở của mình trên mặt đất, được lên bờ ăn Tết, được an cư để lập nghiệp. Việc học của các cháu thuận tiện hơn rất nhiều, trẻ cũng chuyên cần, giỏi giang hơn. Chính quyền vùng biên giới rất quan tâm, chăm lo cho người dân làng chài”. Người dân chia sẻ với phóng viên về cuộc sống nơi làng chài. Còn anh Nguyễn Thành Nhân cho biết đã gắn bó với nơi đây hơn 13 năm, mảnh đất Ia H’Đrai đã trở thành quê hương thứ hai của anh.“Lên đây sinh sống và chăm chỉ làm lụng nên cuộc sống mới bớt vất vả. Nếu trước kia gia đình tiếp tục bám trụ lại quê nhà, tôi nghĩ chắc vẫn sẽ còn cơ cực, con cái cũng chẳng được đi học đầy đủ. Ở đây, nhiều khi cũng nhớ không khí ở quê nhưng may mắn là bà con làng xóm thân thiện, gần gũi nên nỗi nhớ quê cũng nguôi ngoai. Dịp Tết vừa rồi, chúng tôi cùng nhau gói bánh chưng, bánh tét, đón giao thừa và gửi cho nhau những lời chúc tốt đẹp và cũng không quên hàn huyên về những câu chuyện xưa cũ" Nhiều món đặc sản của dòng Sê San mang lại thu nhập cao cho người dân. Ảnh: Hiền Mai Bên cạnh việc ngày ngày buông lưới, cất rớ, đầu tư nuôi cá lồng ra, những người sống trên lòng hồ Sê San bắt đầu có những bước đi mới trong phát triển kinh tế đó là khai thác du lịch trên lòng hồ. Tận dụng những nguồn nguyên liệu vốn có, anh Nguyễn Thành Nhân đã biến lòng bè nơi mình đang ở thành địa điểm để đón khách vào tham quan, thưởng thức ẩm thực. Ban đầu, một vài vị khách lui tới tham quan rồi ngỏ ý muốn được thưởng thức một vài món ẩm thực đặc trưng. Thế rồi, nhà có gì hai vợ chồng anh Nhân lại vào bếp chế biến. Lâu dần, khách đến nhiều hơn nên mọi người gợi ý gia đình mở quán ăn, nâng cấp nhà thành điểm đến du lịch.“Thời điểm đầu đón khách du lịch, tụi mình lấy vốn làm lời, nhiều hôm tính toán xong còn bị lỗ nhưng vui vì từ một nơi trước kia người ta nói là “khỉ ho cò gáy” giờ đã được nhiều người biết tới. Dần dần, mình mở rộng các gian nhà, học chế biến thêm nhiều món ăn hơn để phục vụ du khách. Hiện nay, mình chủ yếu làm dịch vụ chở khách tham quan lòng hồ Sê San, thác Mơ và phục vụ các món ẩm thực”, Khách du lịch chụp hình lưu niệm khi tới làng chài Sê San 4. Ảnh: Hiền Mai Trong các hộ sinh sống ở đây, hộ ông Nguyễn Duy Khanh được coi là "mạnh về mọi mặt" của xóm làng chài. Từ hai bàn tay trắng từ miền Tây đến đây mưu sinh, giờ đây không những cuộc sống gia đình anh đã ổn định mà còn lọt “top” khá giả nhất. Ngoài nuôi trồng, đánh bắt thủy sản, anh Khanh cũng đã xây dựng nhà hàng nổi và nhà lưu trú trên sông để phục vụ khách đến làng chài tham quan.“Để phục vụ nhu cầu cho những du khách muốn ở lại chiêm ngưỡng vẻ đẹp sông nước, trải nghiệm kéo lưới, làm cá trên sông, gia đình tôi đã quyết định đầu tư xây dựng 3 phòng ngủ trên sông. Các phòng ngủ này có view hướng ra sông và những quả đồi, giúp du khách có thể ngắm trọn làng chài ở mọi hướng. Từ khi làm du lịch, đời sống của gia đình tôi và nhiều hộ dân nơi đây khấm khá lên, nhiều hộ được đổi đời” Ông Lê Văn Quân, Phó Chủ tịch UBND xã Ia Tơi, cho biết làng chài có 29 hộ, 103 nhân khẩu, tất cả đều đã ổn định cuộc sống, thu nhập bình quân đạt 45 triệu đồng/người/năm. Từ năm 2018, UBND xã đã vận động các hộ làng chài thành lập Hợp tác xã Sê San với các sản phẩm chủ yếu từ cá. Hằng năm, hợp tác xã xuất bán ra thị trường khoảng 80 tấn sản phẩm đem lại thu nhập ổn định cho các thành viên. Ngoài việc đánh bắt, nuôi trồng thủy sản, người dân làng chài đã vận dụng các món ăn đặc trưng, lợi thế mặt nước rộng và hệ thống các đảo nổi để đón khách tham quan, phục vụ ẩm thực kết hợp hợp du lịch trải nghiệm. Hiện, làng chài Sê San có 6 hộ triển khai các dịch vụ du lịch. Rời làng chài khi nắng vẫn còn gay gắt bỏng rát. Chiếc cano của người dân đưa tôi về lại với bãi bờ trong tiếng con nước ì oạp vỗ. Dù đã đặt chân lên lại đất liền song những nét đẹp hoang sơ của thiên nhiên cùng với câu chuyện về cuộc sống lênh đênh sông nước của những người dân “ngụ cư” trên lòng hồ Sê San vẫn còn đọng đó trong tôi nhiều xúc cảm. Bà Bạch Thị Mân - Phó Giám đốc Sở Văn hoá - Thể Thao & Du lịch Kon Tum - cho biết: Lòng hồ Sê San có tiềm năng to lớn để phát triển du lịch. Thời gian qua, người dân nhiều nơi đã đến làng chài tham quan, nghỉ dưỡng, cắm trại, ngắm sông, thưởng thức các món ẩm thực đặc sắc. Nhờ đó mà người dân làng chài trên sông Sê San đã có nguồn thu lớn từ phục vụ du lịch. Trong thời gian sắp tới, để giúp người dân làng chài trên sông Sê San làm du lịch, nâng cao đời sống, an cư vùng biên giới, đơn vị sẽ tăng cường truyền thông vẻ đẹp du lịch nơi đây để thu hút khách. Bên cạnh đó, sở sẽ kết nối các đơn vị lữ hành để xây dựng các tour du lịch đến làng chài; hướng dẫn địa phương xây dựng thêm các đặc sản du lịch, ẩm thực. Một góc làng chài Sê San 4. Ảnh: Hiền Mai Hiền Mai
Những ký ức khó quên
hồ thuỷ điện
- ông Triều nhớ lại.
- chị Bé bộc bạch.
- anh Nhân chia sẻ.
Đổi đời nhờ làm du lịch
anh Nhân nói.
- ông Khanh chia sẻ.
Nội dung và thiết kế: